Waar zit jouw comfort zone?

Uit je comfort zone stappen doe je door je  grens op te zoeken en hier net iets overheen gaan. Daar waar het ongemakkelijk voelt. Vanuit de evolutie is de mens op zoek naar veiligheid en geborgenheid. Maar daarnaast hebben we ook afwisseling nodig, want anders wordt het saai. Deze afwisseling kun je alleen bereiken door (vastgeroeste) patronen te veranderen. Veranderen kun je alleen maar door uit je comfort zone te gaan en door nieuwe dingen te ontdekken. 

 

Het idee van een comfort zone gaat terug  naar een klassiek experiment in de psychologie. In  1908 waren het de psychologen Robert Yerkes en John Dodsen die het volgende uitlegden: "Wanneer je in een staat bent van comfort ontstaat hier altijd een gelijkmatig niveau van prestatie uit. Als je binnen je comfort zone blijft dan is er geen optimale prestatie mogelijk. Om een maximale prestatie te krijgen heb je een staat nodig van angst. Namelijk een plek waar je stress levels hoger zijn dan normaal. Dit heet ‘Optimale angst’. Dit is net buiten je comfort zone. Als je teveel uit je comfort zone gaat ontstaat er teveel angst of stress. Je prestatie neemt dan dramatisch af."

 

Zelfvertrouwen en zelfwaardering

Als je veel van jezelf moet, is het belangrijk dat je het verschil leert ontdekken tussen zelfvertrouwen en zelfwaardering. Misschien moet je veel van jezelf omdat je daar een goed gevoel van krijgt. Als je een lage zelfwaardering hebt (je vindt jezelf niet waardevol) dan cijfer je jezelf weg, dan durf je niks meer. Een hoge zelfwaardering samen mt een laag zelfvertrouwen zorgt dat je de hele wereld aan kunt. Dat is handiger dan alleen maar veel zelfvertrouwen. 

​

Jesper Juul, een gezinstherapeut in Noorwegen heeft veel geschreven over het stimuleren van je zelfvertrouwen in de opvoeding. In zijn boek beschrijft hij het verschil tussen eigenwaarde en zelfvertrouwen: “Als kleine Saskia voor het eerst van de glijbaan af gaat en roept: “Kijk dan Mam!” dan is de kans groot dat moeder roept: “Oh, wat goed van je! Knap hoor!” De miscommunicatie hier is dat het antwoord an de moeder niet automatisch hoeft te zijn wat Saskia bedoelt. Saskia wil eigenlijk alleen maar gezien worden door haar moeder omdat ze midden in een nieuwe ervaring zit. Voor Saskia is presteren (nog) niet belangrijk. Door het antwoord van haar moeder wordt ze beloont voor haar prestatie, in plaats van het contact maken en er alleen maar ‘zijn’. Hierdoor krijgt haar presteren een positieve bevestiging. Hierdoor is de kans groot dat Saskia haar eigenwaarde ophangt aan de mate waarin ze presteert.”

 

Ik weet niet of dat voor jou zo is maar een grote kans dat jij je eigenwaarde ook (voor een deel) ophangt aan de mate waarin je presteert. Presteren kan in verschillende gebieden: op je werk, als moeder zijnde, als dochter zijnde of in de sportschool. Hoe belangrijk is het voor jou om goed te presteren?

 

Zelfvertrouwen

Zelfvertrouwen heeft te maken met de dingen die je kunt bereiken. Het wordt door allerlei ervaringen ‘van buiten’ ontwikkeld. De ervaring dat ‘het ‘ lukt en stimulering van de omgeving. Als je een hoog zelfvertrouwen hebt, dan ben je zeker dat iets je gaat lukken. Alles komt op zijn pootjes terecht. Als je teveel zelfvertrouwen hebt dan kan dit een valkuil zijn. 

 

Zelfwaardering

Zelfwaardering zit dieper dan zelfvertrouwen, het zit ‘van binnen’. De kern van zelfwaardering is dat je waardevol bent, gewoon omdat je er bent. Een baby is waardevol voor zijn ouders ondanks dat de baby nog niets gepresteerd heeft. Het ‘er zijn’ is genoeg. In de loop van je leven raak je delen van die zelfwaardering kwijt. Dat je er mag zijn, omdat je er bent, wordt vervangen door een ander gevoel, zelfvertrouwen. Je mag er alleen zijn als je presteert. Je bent dan voorwaardelijk waardevol. 

 

Voorbeeld van Marloes: “Na het krijgen van mijn twee kinderen werd ik erg onzeker over mijn uiterlijk. Hierdoor verloor ik grotendeels mijn zelfvertrouwen. Dit kwam door mijn uiterlijk. Ik vergeleek mijn lichaam continu met die van andere moeders op het schoolplein. Had ik toen maar geweten dat ik mijn zelfwaardering, hoe ik denk over mezelf, koppelde aan mijn lichaam en de ‘perfecte’ lichamen van al die andere moeders. Nu ik mijn lichaam meer heb geaccepteerd is mijn zelfwaardering hoger. Ik vind het niet erg om onzeker over iets te zijn. Als het niet lukt of gaat zoals ik wil dan ben ik daar geen minder persoon door.”

 

Te veel zelfvertrouwen? 

Is het beter om veel of juist weinig zelfvertrouwen te hebben? Veel zelfvertrouwen kan er voor zorgen dat je lui wordt en meer fouten maakt. Je vertrouwt op routine. Bijvoorbeeld bij een nieuwe klant ben je minder scherp omdat je denkt dat het toch wel goed komt. Het zou daardoor kunnen zijn dat je onnodige fouten maakt en daardoor niet genoeg weet te overtuigen en de opdracht niet valt. Veel zelfvertrouwen gaat samen met een groot ego. Je denkt dat je alles weet. 

 

Weinig zelfvertrouwen zorgt ervoor dat je geneigd bent anderen te raadplegen, in plaats van het wiel zelf uit te vinden. Weinig zelfvertrouwen zorgt dat je net dat stapje extra zet. En hoe meer jij je best doet, hoe beter je resultaat is. Het is belangrijk dat je zelfwaardering naar jezelf hoog is. Want als iets niet lukt, dan betekent dit toch niet dat je minder waard bent? 

 

Welke dingen zou je willen doen die buiten jouw comfort zone liggen. Ga je dit aan met juist veel of weinig zelfwaardering? En afhankelijk van wat je presteert, is je zelfwaardering hoog of laag?