Denken en controle

Natuurlijk is het noodzakelijk om na te denken om problemen op te lossen of te voorkomen. Het

wordt pas vervelend, wanneer je je gedachten niet meer kunt controleren. De kans is groot dat pieker gedachten je te binnen schieten op een ongewenst moment. Bijvoorbeeld wanneer je aan het lunchen bent, even pauze neemt met een kop thee of wanneer je in bed ligt en wilt slapen. Pieker gedachten zijn vaak steeds maar weer dezelfde gedachten die je niet of moeilijk kunt stoppen. Hierdoor blijf je eindeloos hangen en draaien in je eigen gedachten.

 

Piekeren over de toekomst 

Overmatig piekeren levert meestal niets op. Het kost juist meer tijd en energie. Overmatig piekeren over de toekomst gaat vaak samen met angst. Je bent dan bezorgd en je vraagt jezelf steeds af “Wat als…?”. Tijdens het piekeren is de kans groot dat je spieren zich onnodig spannen en op den duur voel je je moe en futloos. Dat komt ook doordat wanneer je je zorgen maakt dit vaak gepaard gaat met spanning en dit je stress niveau verhoogt. Meer hierover kun je lezen in de blog: "Stress en pieker gedachten"

 

Piekeren over het verleden 

Piekeren over dingen die gebeurd zijn in het verleden geeft een somber of een boos gevoel. Piekeraars weten vaak wel dat ze niets aan het verleden kunnen veranderen, maar blijven toch hangen in negatieve herinneringen en kunnen zich niet meer concentreren op school, op het werk of op het huishouden. 

 

Piekeren en slapen 

Het voortdurende gepieker kan ervoor zorgen dat je moeilijk in slaap komt. Of je bent zo moe dat

je als een blok in slaap valt, maar na een paar uur toch weer wakker ligt.....te piekeren. Vooral het

nachtelijke gepieker veroorzaakt veel ongemak, omdat 's nachts alles nog erger lijkt en omdat je

je de volgende dag nog vermoeider voelt. Dit kan zelfs zo erg worden dat je helemaal geen zin

meer heeft om dingen te ondernemen. Dit is zonde en geeft je bovendien de gelegenheid om nog

meer te piekeren. Als je eenmaal in deze cirkel terecht gekomen bent, lijkt het moeilijk om er

weer uit te komen.

 

Het woord piekeren 

Het Engelse woord voor piekeren is to worry, ofwel tobben. Tobben en piekeren zijn in het

Nederlands nagenoeg synoniem. Tobberigheid echter lijkt meer iets te zeggen over de

persoonlijkheid van de tobber, terwijl piekeren iets is dat veel mensen kan overkomen in tijden

van problemen, ongeacht hun persoonlijkheid. Maar er zijn natuurlijk wel mensen die nooit

piekeren en mensen die vaak piekeren. In het Duits heet piekeren grüblen, klüglen, brüten,

knobeln, of kauen. Alleen al aan de uitspraak kan men aflezen dat het hier niet veel goeds betreft.

Maar het mooist is wel het Frans dat voor piekeren het volgende heeft: torturer l’esprit: het

martelen van de geest. Ons voorstel is om aan te sluiten bij deze Franse zienswijze en piekeren

vooral op te vatten als een vorm van zelfkwelling.

 

Bron: Klinische psychologie Vrije Universiteit van Amsterdam